CAM-AHŞAP-PLASTİK BOYA TEKNOLOJİLERİ
Ayhan Bozkurt: "Print baskı (desen bask hattı) sistemlerinin parke sektöründeki tanımı yüksek yoğunlukta ve suya dayanıklı lif levha yüzeyinin UV ve su bazlı boya sistemleri kullanılarak sonsuz desene sahip estetik, şık görünümlü, parkelerin in-line üretilmesidir."
1980?li yıllarda laminat parkenin doğuşuyla yer kaplamaları sektörü hızlı bir büyüme yaşadı. Bu büyümede masif parke sektöründeki ağaç çeşitliliğinin azalması, ahşap malzemelerin bakım zorlukları ve yüksek maliyet tüketicinin daha ekonomik olan laminat parke ürünlerine yönelmesine neden olmuştur. Üretici firmaların üretim kapasitelerini artırmaları ve düşük maliyetli laminat parkelerin tüketiciyle buluşması rekabetçi bir piyasa oluşturmuştur.
Bu rekabette şüphesiz ki, Çin menşeili parkelerin iç piyasa tüketimlerinde sektöre olumsuz etkileri olmuştur. Parke üreticilerinin rekabet güçlerini artırmak ve müşteriye daha düşük maliyetlerde parke sunmak amacıyla son dönemlerde bulduğu çözümler arasında 8 mm?lik HDF yonga plakalar yerine, üretimlerinde 6 mm?lik HDF yonga plakalar kullanmak olmuştur. Düşük maliyetli üretim faaliyetleri ise bu konu başlığı altında toplanmıştır.
Ancak bu konu başlığının altında şimdi daha düşük maliyetli yeni gelişmekte olan printparke sistemleri Avrupalı ve yerli üreticilerin ar-ge ve üretim faaliyetlerinde hızla yerini almaktadır. Print baskı (desen bask hattı) sistemlerinin parke sektöründeki tanımı yüksek yoğunlukta ve suya dayanıklı lif levha yüzeyinin UV ve su bazlı boya sistemleri kullanılarak sonsuz desene sahip estetik, şık görünümlü, parkelerin in-line üretilmesidir.
Ozon tabakasını incelten malzemeler için 1995 yılında Avrupa montreal protokolü Kopenhag kriterleri çerçevesinde alınan kararlar doğrultusunda aşamalı olarak VOC emisyonu yüksek boyaların üretimden aşamalı bir şekilde kaldırılması ve alternatif boya sistemlerinin geliştirilmesi kararı alınmıştır. Bu alınan kararlar doğrultusunda boya malzemesi üreticileri çok düşük VOC emisyonlarına (UV ve subazlı boyalar) sahip boyalarla ar-ge faaliyetlerine hız vermişlerdir.
Bu emisyonu düşük boyaların print baskı sistemlerinde kullanımına başlanmasıyla sektörde son yıllarda çok hızlı bir büyüme yaşanmaktadır. Print parke üretimlerinin temelini ofset baskı teknolojisinde de kullanılmakta olan bakır üzeri kromla gravüre edilmiş çelik silindir yüzeyinin elmas uç yardımıyla istenen ağaç deseninin yüzeye işlenmesi oluşturur. Sistemin başlangıç aşamasında ham HDF yüzeyi silindirik kauçuklar yardımıyla UV macun malzemesiyle doldurularak dolgu işlemi gerçekleştirilir.
Dolgu işlemi sonrasında yüzey uv kurutma lambaları yardımıyla kurutulur. Kurutulan yüzey tercihe bağlı olarak zımpara yapılır. Üretimde zımpara kullanılması yüzey kalitesini daha üst noktalara taşımaktadır. Bundan sonraki aşamada yüzeye istenen parke renginin fon astarı silindirler yardımıyla uygulanır.
Doğal ahşap görüntüsü ise gravüre edilmiş - çelik yüzeyindeki mürekkepli deseninin kauçuk bir silindire transfer edildikten sonra kauçuk silindirden astarlanmış HDF yüzeyine aktarılmasına dayanır. Desen işleme efekti verilen print parkeler yüzey görünümü iyileştirmek ve mukavemet değerinin yükseltilmesi amaçlı olarak aliminyumoksit içeren UV vernik uygulamasına tabi tutulur.
Bu uygulama sonrasında yüzeye silindirlerle son kat uv vernik uygulaması yapılarak print parke üretimi gerçekleştirilir. Renkli UV bazlı boya maliyetlerinin yüksek oluşu ve kurutmada yaşanan sıkıntılardan dolayı print parke üretimlerinde proses akışı seçilirken su ve uv bazlı boya uygulamaları karma bir şekilde yapılır.
Su bazlı boyaların üretimde kullanılması maliyetleri daha da aşağı çekerken hava ve İR kurutma fırınlarının UV lamba yerine kullanılmasından dolayı hat oluşumunda prosesin toplam uzunluğunu artış gösterir.
Üretim hattı tasarımında parkede istenen fiziksel özellikler önceden tespit edilmeli ve bu istenen özelliklere göre sistem kurulumu yapılmalıdır. Bu konu uzmanlıkla yapılmalı istenen yüzey görüntüsü ve dayanımı bu seçimle oluşturulmalıdır.
Aksi takdirde makine ekipman sralamaları uygunsuzluğunda istenen performans yakalanamayacaktır. Teknik özellikler bakımından print parkeler laminat parkelerin sahip olduğu fiziksel ve görsel tüm özelliklere daha düşük maliyetle sahiptirler.
Uygulamada print parke yüzeyleri tüketici tarafından istenen darbe, su emme, aşınma, çizilme, kir tutma, yapışma vb. özelliklere karşı mukavemet değerleri de oldukça yüksektir. Print parkelerin son kat UV vernik uygulamalarında makine çıkışına silindirler konulmasıyla ahşap doku efekti de bu sistemlerle rahatlıkla parke yüzeyine uygulanabilmektedir.
HDF malzeme yüzeyinin pürüzlülüğünü azaltmak, su emmici tabakayı ortadan kaldırmak ve renk astarı öncesi yüzeyi doygun hale getirmek için ekonomik su bazlı macunlar (sealer) kullanılabildiği gibi UV bazlı malzemelerde boyama işleminde kullanılabilir.
Su bazlı malzemelerde parke yüzey direnci düşük olmasına karşın UV kürlendirmeli malzemelerin bağ yapılarının çok sert ve mukavemetli olmasından dolayı print parke üretiminde özellikle tercih edilmektedir.
Print baskı silindirlerinin 2 -3 ve daha fazlası kullanılarak yapılan senkronizasyonlu desen baskı uygulamaları print parkelerde daha yüksek görsel kaliteye sahiptir. Üretim hattı uzunlukları seçilen makine özelliklerine göre değişkendir. Yaklaşık print parke boyama hattı uzunlukları 140-160 metredir. Bu nedenle hat montajı genellikle U şeklinde yapılır.
Mevcut hatlarda 80- 120 metre/dak. üretim hızında günlük 50.000-100.000m2 HDF yüzeyi düşük maliyetle kaplanabilmektedir. Ülkemiz için analiz yapıldığında parke üreticileri tarafından son dönemlerde kaplama maliyeti avantajlarının yüksek olması nedeniyle print parke üretimine geçişler başlamıştır.
Ancak makine ve ekipman yatırım maliyetlerinin yüksek oluşu nedeniyle geçişler şu anda sınırlıdır. Tüketiciler açısından hiçbir dezavantajı olmayan bu kaplama sistemiyle üretilen parkelerin hem tüketici hem de üretici memnuniyetini yakın bir gelecekte üst seviyelere taşıyacağı şüphesizdir.